DOSTAŁEM POZEW O ALIMENTY – CO ROBIĆ? JAK SKUTECZNIE SIĘ BRONIĆ?
Wedle statystyk w 2021 roku w Sądzie Rejonowym Szczecin Prawobrzeże i Zachód oraz Szczecin Centrum w Szczecinie – Wydział Rodzinny i Nieletnich, zdecydowana większość spraw rodzinnych dotyczyła alimentów na małoletnie dzieci. Podobnie było również w Sądzie Rejonowym w Stargardzie oraz Sądzie Rejonowym w Goleniowie. Nie ulega wątpliwości, że każda sprawa alimentacyjna jest inna i wymaga indywidualnie dobranej strategii, ale jedno jest pewne – zawsze należy złożyć odpowiedź na pozew o alimenty/podwyższenie alimentów.
Dostałeś pozew, nie wiesz co robić, zastanawiasz się, jakie masz szanse na oddalenie pozwu albo zasądzenie alimentów w niższej kwocie. Zacznij od rzetelnej i obiektywnej analizy. W jaki sposób ocenić, czy w pozwie wskazano prawidłową kwotę zobowiązania alimentacyjnego? Aby odpowiedzieć na tak zadane pytanie należy wyjaśnić, jakie kryteria decydują o konkretnej kwocie alimentów. Wbrew obiegowej opinii najważniejszym aspektem nie jest wysokość wynagrodzenia rodzica zobowiązanego do płacenia alimentów. Szacując wysokość alimentów Sąd bierze pod uwagę wysokość usprawiedliwionych potrzeb małoletniego dziecka oraz możliwości zarobkowe rodziców. Przy czym w pierwszej kolejności sędzia rodzinny zajmie się ustaleniem usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, a dopiero w drugiej kolejności zbada korelację wysokości zarobków do ustalonej kwoty związanej z zapewnieniem dziecku wszelkich koniecznych potrzeb.
Jak wskazano w orzeczeniu Sądu Rejonowego Szczecin Centrum w Szczecinie, VIII Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia 8 grudnia 2016 roku – zgodnie z art. 135 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego t zakres świadczeń alimentacyjnych rodziców względem dzieci każdorazowo wyznaczany jest przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego. Należy przy tym stwierdzić, że pojęcie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz pojęcie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego pozostają we wzajemnej zależności i obie te przesłanki wzajemnie na siebie rzutują, w szczególności przy ustalaniu wysokości alimentów przez Sąd. Odmienny pogląd pozostawałby w sprzeczności z zasadą równej stopy życiowej dzieci i rodziców, obowiązującej także w sprawach alimentacyjnych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 marca 1985 r., sygn. akt III CRN 341/84).
Jak ustali Sąd wysokość usprawiedliwionych potrzeb? Sędzia rodzinny na podstawie dowodów oraz argumentów przedstawionych przez strony postępowania szacuje, jaka kwota jest niezbędna, aby utrzymać nasze małoletnie dziecko. Sąd liczy, ile w danej rodzinie wydaje się na zakup wyżywienia, odzieży i obuwia, zajęcia dodatkowe, pomoce szkolne, rozrywkę, a także udział dziecka w kosztach utrzymania mieszkania. W dalszej kolejności, mając oszacowany miesięczny koszt utrzymania dziecka, Sąd bada możliwości zarobkowe rodziców. Sprawdza, czy istnieje dysproporcja w zarobkach, czy każdy z rodziców wykorzystuje swój potencjał zawodowy. Istotny jest również zakres osobistej opieki oraz starań czynionych w zakresie wychowania i utrzymania dziecka.
Jeżeli dokonałeś oceny kwoty wskazanej w pozwie i postanawiasz ją zakwestionować, sprawdź, w jaki sposób skutecznie się obronić. Wygórowane żądanie – najczęściej pozwy alimentacyjne zawierają przeszacowane koszty utrzymania dziecka, co w efekcie prowadzi do wygórowania żądania. Pamiętaj, to że nie mieszkasz na co dzień z dzieckiem nie oznacza, że nie orientujesz się w bieżących kosztach jego utrzymania. Nie pozwól więc, aby drugi rodzic wykorzystywał fakt, że nie udało Ci się uzyskać wyłącznej opieki nad waszym dzieckiem. Nieaktualne potrzeby – to kolejna prawdziwa zmora pozwów o alimenty. Wasza córka zafascynowała się jazdą konną, lekcje były kosztowne, uczęszczała na nie przez rok, ale straciła zapał? Nie doprowadź do sytuacji, abyś opłacał koszty, które nie są ponoszone na utrzymanie i wychowywanie dziecka. Podobnie wnikliwie należy zbadać deklarowane w pozwie koszty utrzymania nieruchomości, w jakiej zamieszkuje rodzic z dzieckiem? Warto sprawdzić, czy do pozwu została załączona umowa najmu, zaświadczenia dotyczące wysokości kosztów związanych z utrzymaniem nieruchomości, a także czy rata kredytu hipotecznego nie jest spłacana przez rodziców lub nowego partnera.
Warto w tym miejscu przytoczyć również treść uzasadnienia Sądu Rejonowego Szczecin Centrum w Szczecinie z dnia 20 października 2020 roku dotyczącego braku uznania za wiarygodne paragony przedstawione w załączeniu pozwu o alimenty ,,Sąd odmówił uznania za wiarygodne przedłożonych dokumentów w postaci paragonów zakupów artykułów żywnościowych, ubrań, środków czystości i leków, gdyż nie są to dowody imienne. Nadto paragon nie jest dokumentem w rozumieniu art. 129 k.p.c.. Jednocześnie należy zauważyć, że sam fakt przedstawienia dowodu zakupu określonych artykułów czy produktów nie jest jednoznaczny z wykazaniem, że artykuły te zostały zakupione przez daną osobę’’. Jest to szczególnie ważne, gdyż niemalże co drugi pozew o podwyższenie alimentów z uwagi na liczbę załączonych paragonów i rachunków rozmiarem przypomina powieść.
Pozew wzajemny – bardzo skuteczna broń w przypadku pozwów o podwyższenie alimentów
Jeżeli Twoja była partnerka stara się podwyższyć alimenty, rozważ w odpowiedzi na pozew złożenie wniosku o ich obniżenie. Bardzo często w przypadku konkurencyjnych żądań Sąd dochodzi finalnie do wniosku, że prawda leży po środku i …. oddala oba pozwy. Doprowadza to do satysfakcjonującego rozstrzygnięcia pozostawiającego alimenty na dotychczasowym poziomie.
Z doświadczenia zawodowego wiem, że ojcowie, którzy dostają pozew o alimenty/podwyższenie alimentów obawiają się, że Sąd Rodzinny może faworyzować samotne matki. Sprawom alimentacyjnym często towarzyszą duże emocje, nierzadko trudno nam zachować zimną głowę. Jeżeli jednak Twoje stanowisko jest przemyślane, oparte na faktach i dowodach, wspiera i reprezentuje cię doświadczony adwokat rodzinny z pewnością uda ci się obronić swoje stanowisko. Pamiętaj jednak, że na złożenie odpowiedzi na pozew o alimenty/podwyższenie alimentów masz tylko czternaście dni. Odpowiedź na pozew jest Twoim pierwszym i najważniejszym pismem procesowym w sprawie – warto, aby była przygotowana rzetelnie i profesjonalnie.