KONTAKTY DZIADKÓW Z MAŁOLETNIM WNUKIEM
Kilka dni temu obchodziliśmy Dzień Babci i Dzień Dziadka. Zwykle to bardzo miłe rodzinne święta – wnuczkowie przygotowują pod okiem rodziców kolorowe laurki i inne podarki, uczą się wierszyków poświęconych tematyce relacji dzieci z dziadkami. Nie zawsze jednak dziadkowie mają to szczęście, aby móc obchodzić swoje święto i uczestniczyć w wychowaniu wnucząt. Jako adwokat rodzinny bardzo często w ostatnim czasie w trakcie udzielanych porad spotykam się z problemem zerwanych więzi dziadków i małoletnich wnucząt.
Czy prawo pomaga w takich sytuacjach?
Na szczęście ustawodawca przewidział możliwość regulowania kontaktów z dzieckiem nie tylko w sytuacji, gdy ubiega się o to rodzic. Zgodnie z treścią przepisu art. 113 1 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – jeżeli dziecko przebywa stale u jednego z rodziców, sposób utrzymywania kontaktów z dzieckiem przez drugiego z nich rodzice określają wspólnie, kierując się dobrem dziecka i biorąc pod uwagę jego rozsądne życzenia. Uregulowanie to stosuje się odpowiednio do kontaktów dziadków (art. 1136 kro).
Jak w praktyce przebiega realizacja praw przysługujących dziadkom?
Aby rozpocząć procedurę sądową należy złożyć do sądu rejonowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dziecka wniosek o uregulowanie kontaktów małoletniego wnuka z dziadkami. Opłata od wniosku wynosi aktualnie 100 zł. We wniosku należy podać propozycję spędzania czasu z naszym wnuczkiem, a także krótki opis relacji rodzinnych, w szczególności poprzez podanie przyczyn powodujących aktualną sytuację alienacji.
Co bierze pod uwagę Sąd? Jak zawsze w każdej sprawie dotyczącej małoletniego dziecka, Sąd bada zasadność wniosku w oparciu o kryterium dobra dziecka. Jeżeli nasze zachowanie nie wpływa ujemnie na dobrostan małoletniego, Sąd zawsze uwzględni wniosek. Moje wieloletnie doświadczenie zdobyte w sprawach przed Sądami Rejonowymi w Szczecinie pokazuje, że Sądy stają na stanowisku, iż w naszym społeczeństwie ogromne znaczenie przywiązuje się do zachowania prawidłowych relacji członków rodzin wielopokoleniowych. Jest to wynik zarówno naszej tradycji, jak i szczególnej roli dziadków w codziennej opiece i wsparciu w wychowaniu małoletnich. Utrzymanie więc niekrępowanych kontaktów pomiędzy dziadkami a wnuczkami w warunkach bezkonfliktowych powinno stanowić zupełnie normalny scenariusz. Dbanie o prawidłowy dobrostan naszych dzieci, w szczególności tych młodszych, wymaga zapewnienia miłości i troski nie tylko ze strony rodziców, ale i dziadków.
Brak kontaktu dziadków z wnuczkami zazwyczaj wynika z napiętych relacji na linii rodzic – babcia/dziadek
Często więc dziadkowie nie decydują się na sądowe uregulowanie kontaktu z wnuczkami, myśląc że spór może spowodować, że skonfliktowany z nimi rodzic będzie starał się ,,odegrać’’ na dziecku. Innymi słowy – po zakończonym spotkaniu dziecko będzie wypytywane przez rodzica, będzie słuchało negatywnych komentarzy pod adresem babci/dziadka, w domu rodzinnym będzie panowała bardzo napięta atmosfera itp. Nawet jeżeli tak będzie zawsze jednak bilans zysków przewyższa straty. Dzieci, zwłaszcza te kilkuletnie, nie mają jeszcze umiejętności racjonalizacji zdarzeń. Wychodzą z założenia, że brak kontaktu ze strony babci/dziadka wynika z porzucenia i braku miłości. Zróbmy więc wszystko, aby Dzień Babci i Dziadka świętować zawsze z wnuczkami.